Certyfikacja z PJM – jakie korzyści daje w pracy zawodowej i edukacji?
Uzyskanie certyfikatu języka migowego (PJM) otwiera realne możliwości zawodowe i edukacyjne – to nie tylko formalny dokument, lecz dowód kompetencji komunikacyjnych, społecznych i kulturowych. Dla osób pracujących z osobami Głuchymi, nauczycieli, tłumaczy czy urzędników to klucz do pełnej dostępności i profesjonalizmu. W praktyce certyfikacja z PJM potwierdza, że potrafisz porozumiewać się w języku wizualno-przestrzennym, a więc skutecznie wspierać osoby niesłyszące w edukacji, medycynie, administracji i biznesie.
Czym jest certyfikat języka migowego i co potwierdza?
Certyfikat języka migowego (PJM – Polski Język Migowy) to oficjalny dokument potwierdzający znajomość języka na określonym poziomie biegłości. W Polsce jego wydawaniem zajmuje się m.in. Państwowa Komisja ds. Poświadczania Znajomości PJM przy Polskim Związku Głuchych (PZG) oraz niektóre uczelnie wyższe posiadające akredytowane programy.
Certyfikat potwierdza:
- znajomość gramatyki i struktury PJM,
- umiejętność prowadzenia dialogu w języku wizualno-przestrzennym,
- kompetencje kulturowe – rozumienie społeczności Głuchych,
- gotowość do pracy w środowisku osób niesłyszących.
Doświadczenie zawodowe pokazuje, że posiadacze certyfikatu są postrzegani jako bardziej kompetentni w zawodach wymagających komunikacji z osobami Głuchymi, szczególnie w edukacji, służbie zdrowia, pomocy społecznej i urzędach.
Jak wyglądają kursy języka migowego i jakie poziomy oferują?
Aby zdobyć certyfikat, konieczne jest ukończenie odpowiednich etapów edukacyjnych. Jak wyglądają kursy języka migowego w praktyce? To szkolenia oparte na metodzie komunikacyjnej, prowadzone przez lektorów – często osoby Głuche – z naciskiem na praktyczne użycie języka.
Najczęściej spotykane poziomy:
- PJM A1–A2 – podstawy komunikacji, alfabet palcowy, proste zdania,
- PJM B1–B2 – swobodna komunikacja w codziennych sytuacjach, elementy kultury Głuchych,
- PJM C1–C2 – zaawansowana znajomość języka, przygotowanie do pracy tłumacza lub lektora.
Kursy odbywają się stacjonarnie lub online, a ich długość zależy od poziomu – od kilkudziesięciu do kilkuset godzin. Najlepsze programy kładą nacisk na kontakt z osobami Głuchymi, bo tylko wtedy uczestnik uczy się naturalnego języka, a nie sztucznych gestów.
Jak ubiegać się o certyfikat PJM – procedura i wymagania
Osoby zastanawiające się, jak ubiegać się o certyfikat PJM, muszą spełnić określone warunki formalne. W Polsce procedura jest jasno określona i obejmuje:
- Ukończenie akredytowanego kursu lub posiadanie udokumentowanego doświadczenia w używaniu PJM.
- Złożenie wniosku do Komisji Certyfikacyjnej (np. przy PZG).
- Przystąpienie do egzaminu – część teoretyczna (gramatyka, kultura) oraz praktyczna (rozmowa, tłumaczenie).
- Uzyskanie pozytywnego wyniku i wydanie certyfikatu z określonym poziomem biegłości.
Egzaminy odbywają się zwykle kilka razy w roku. Warto przygotować się z pomocą lektora PJM lub mentora Głuchego, który pomoże w opanowaniu naturalnych struktur językowych i kulturowych niuansów.
Jakie korzyści daje certyfikacja z PJM w pracy zawodowej?
Certyfikacja to nie tylko potwierdzenie kompetencji – to realny atut zawodowy. Pracodawcy coraz częściej oczekują od kandydatów umiejętności komunikacji z osobami z niepełnosprawnościami, zgodnie z zasadą dostępności (WCAG, ustawa o zapewnianiu dostępności).
Certyfikacja z PJM pozwala:
- pracować jako tłumacz języka migowego,
- prowadzić zajęcia edukacyjne z osobami Głuchymi,
- wspierać klientów w urzędach, szpitalach, instytucjach publicznych,
- rozwijać projekty CSR i dostępności w firmach.
W praktyce wiele instytucji publicznych i uczelni premiuje posiadanie certyfikatu dodatkowymi punktami rekrutacyjnymi lub awansowymi. Dla osób pracujących w edukacji i administracji to często przepustka do pracy na wyższych stanowiskach.
Jak certyfikat języka migowego wspiera rozwój w edukacji i nauce?
W środowisku edukacyjnym certyfikat języka migowego ma szczególne znaczenie. Nauczyciele i pedagodzy z certyfikatem PJM potrafią prowadzić zajęcia w sposób dostępny dla uczniów Głuchych, co zwiększa efektywność nauczania i integrację klas.
Korzyści edukacyjne obejmują:
- możliwość pracy w szkołach i ośrodkach dla osób niesłyszących,
- kompetencje w prowadzeniu zajęć dwujęzycznych (PJM + język polski),
- dostęp do studiów podyplomowych z tłumaczenia PJM,
- lepsze zrozumienie kultury i tożsamości osób Głuchych.
Z mojego doświadczenia wynika, że posiadanie certyfikatu zmienia sposób, w jaki nauczyciel postrzega komunikację – z jednostronnego przekazu na partnerski dialog. Edukacja z dostępem do PJM staje się bardziej inkluzywna i nowoczesna.
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
Czy certyfikat PJM jest uznawany za granicą?
Niektóre kraje UE uznają certyfikaty PJM jako dowód znajomości języka migowego, jednak każdy kraj ma własny system certyfikacji (np. BSL w Wielkiej Brytanii czy DGS w Niemczech). Warto potwierdzić lokalne wymagania.
Czy można zdobyć certyfikat bez ukończenia kursu?
Tak, jeśli kandydat ma udokumentowaną praktykę w używaniu PJM (np. w pracy, wolontariacie lub środowisku rodzinnym). W takim przypadku dopuszcza się egzamin eksternistyczny.
Ile kosztuje uzyskanie certyfikatu PJM?
Cena zależy od instytucji – od kilkuset do kilku tysięcy złotych. W wielu przypadkach można ubiegać się o dofinansowanie ze środków PFRON lub funduszy unijnych.
Czy certyfikat PJM ma termin ważności?
Certyfikat jest bezterminowy, jednak dla zachowania biegłości zaleca się regularny kontakt z językiem i środowiskiem Głuchych, udział w warsztatach i praktykach tłumaczeniowych.
Certyfikacja z PJM to nie tylko formalność – to świadectwo otwartości, empatii i kompetencji komunikacyjnych. Daje realne możliwości pracy w sektorach, gdzie dostępność jest priorytetem, oraz rozwija umiejętności przydatne w każdej dziedzinie edukacji i życia społecznego. Uzyskanie certyfikatu języka migowego to inwestycja w kompetencje przyszłości – zarówno zawodowe, jak i ludzkie.
